ความเอ๋ยความรัก - 'รักแท้' รวมเรื่องสั้นอันเป็นที่รัก ยาขอบ

"ชื่อเสียงในชีวิตข้าพเจ้าไม่ค่อยรักมันเท่าใดนัก

แต่ชื่อเสียงในการเขียนหนังสือข้าพเจ้ารัก

และที่เขียนหนังสือทุกวันนี้ ด้วยความต้องการสิ่งเดียว

ให้ตัวตายแต่ว่าหนังสือยังอยู่"

- ยาขอบ, "รักแท้" รวมเรื่องสั้นอันเป็นที่รัก, แพรวสำนำพิมพ์

"รักแท้" รวมเรื่องสั้นอันเป็นที่รัก

ผู้เขียน: ยาขอบ (โชติ แพร่พันธุ์)

แพรวสำนักพิมพ์, พิมพ์ครั้งที่ 2, กุมภาพันธ์ 2551

          ก่อนหน้านี้เห็นว่าช่อง 7 นำเพื่อนแพงมารีเมก ด้วยความที่ชอบเวียร์ซึ่งรับบทเป็นอ้ายลอ พระเอกของเรื่อง บวกกับรู้สึกว่าพล็อตน่าสนใจ ก็เลยไปหาเรื่องย่อละครอ่านแล้วก็ถูกอกถูกใจในบทพูดของอ้ายลอตอนหนึ่งว่า "...ให้ไฟนรกลุกขึ้นมาเห็นอยู่ตรงหน้า ให้ความฉิบหายตายโหงทุก ๆ ประการมาสุมอยู่บนหัว ให้สบถสาบานไว้หน้าพระสักร้อยครั้งก็ช่างมันเถิด ชาติหน้าฉันจะตกนรกร้อยกัลป์แสนกัลป์อย่างไรนั่นยอมแล้ว แต่ในชาตินี้ ชาติที่ได้มาพบแพง ก็จะขอเป็นผัวมัน รักมัน ให้สมกับที่มันรักฉันให้จงได้" แหมะ สำนวนร้ายเหลือจริง ๆ อ่านเรื่องย่อจบแล้วก็ใจหวิว ทำไมเรื่องราวมันถึงได้เศร้ารันทดขนาดนั้น

          เพื่อนแพง คือผลงานเรื่องสั้นฝีมือการประพันธ์ของยาขอบ หรือโชติ แพร่พันธุ์ ซึ่งถูกนำมาสร้างเป็นละครหลายครั้งแล้ว เวอร์ชั่นปัจจุบันที่เพิ่งจบไปได้เวียร์กับปุ๊กลุกมารับบทพระนาง เวียร์เป็นอ้ายลอ ปุ๊กลุกเป็นอีแพง ปุ๊กลุกเล่นดีมาก ทำเอาร้องไห้สงสารอีแพงโขอยู่ พี่เวียร์นี่ก็ไม่ทำให้ผิดหวัง รักนางและนมแน่นๆ ของนางยิ่งนัก 55

          ดูละครแล้วก็เกิดอยากจะอ่านเพื่อนแพงฉบับนิยายของยาขอบเอามาก ๆ ก็เลยสืบเสาะค้นหาจนเจอว่าจริง ๆ เพื่อนแพงเป็นเรื่องสั้น และแพรวสำนักพิมพ์เคยนำผลงานเรื่องสั้นของยาขอบมารวมเล่มเมื่อหลายปีก่อน ในวาระครบ 100 ปียาขอบ ก็คือหนังสือเล่มนี้ "รักแท้" รวมเรื่องสั้นอันเป็นที่รัก แต่น่าเสียดายที่ตามร้านหนังสือไม่มีขายแล้ว (ดูจากเว็บ) เลยเบนเป้าไปเช็คร้านหนังสือมือสองออนไลน์แทน แต่ความหวังก็ดูจะริบหรี่เต็มทน แต่แล้วก็นึกได้ไปลองค้นในเว็บ TK Park ปรากฏว่ามี ก็รีบไปยืมมาอ่าน เป็นหนังสืออันทรงคุณค่าจริง ๆ นะ หลังอ่านจบแล้วก็ว่าโชคดีที่ได้อ่าน

          ในเล่มมีผลงานเรื่องสั้นของท่านหลายเรื่อง ล้วนแต่เป็นเรื่องรัก ๆ ซึ่งส่วนใหญ่ก็เศร้ารันทด เป็นรักสามเศร้า แต่ก็มีเรื่องสุขอยู่บ้าง เท่าที่เคยอ่านงานประเภทเรื่องสั้นมา ผลงานของคุณยาขอบนับว่าโดนใจที่สุด ให้หลากรส หลากอารมณ์ บทรักก็หวานได้จิกหมอนรัว ๆ บทโศกก็ทำเอาจี๊ด ๆ หวิว ๆ ใจ บทสนุกก็ยิ้มได้ ขำได้ อยากจะได้หนังสือเล่มนี้ไว้ครอบครองเสียเหลือเกิน ไม่รู้ทางสำนักพิมพ์จะนำมาตีพิมพ์อีกหรือเปล่า ถ้ามีรอบนี้รับรองว่าไม่พลาดที่จะซื้อ

          นอกจากเรื่องสั้น ในเล่มยังมีชีวประวัติของท่านเสริมอยู่ด้วย ชีวิตรักของท่านนั้นนับว่าไม่ธรรมดา เรียกว่าเจ้าชู้ก็คงไม่ผิด ยกตัวอย่างเหตุการณ์ตอนที่ท่านหันมาจับการสร้างหนัง แต่สุดท้ายก็ถ่ายทำไม่เสร็จ เพราะผู้กำกับ ผู้เขียนบท และพระเอกของเรื่องซึ่งก็คือยาขอบพานางเอกของเรื่องหายไปจากกองถ่ายทำ! อึ้งเลยฉัน แต่อ่านผลงานท่านแล้วก็ไม่แปลกใจถ้าสาว ๆ มากมายจะมาหลง มารักท่าน ก็คารมคมคายไม่หยอก สำบัดสำนวนร้ายเหลือ ขนาดในงานประพันธ์ยังทำเราเคลิ้มได้ขนาดนี้ หากเจอวาทะมาเกี้ยวเอากับตัว ใจแข็งแค่ไหนมันก็ต้องมีจังหวะใจสั่นไหวกันบ้างแหละคุณ

"ถ้าผมดีพอ ผมจะสวดเพื่อให้มัลลิกาเป็นของผม

เพราะผมไม่เชื่อว่าในส่วนรัก

จะมีผู้ชายคนไหนเคยรักผู้หญิงมากมายเหมือนที่ผมรักมัลลิกา"

- ยาขอบ, "ชื่นจิตต์", หน้า 249

          ตัวละครของยาขอบนั้นมีความเป็นคนจริง ๆ ไม่ใช่พระเอกหรือนางเอกในภาพลักษณ์ที่แสนดี สุดประเสริฐอย่างในละคร หรือนิยายทั่ว ๆ ไป มีเห็นแก่ตัว หลงผิด ทำผิดพลาด ผิดศีลธรรม เลยดูสมจริง และอิงกับชีวิตจริง นั่นคงทำให้เราอินกับเรื่องง่าย ๆ และอย่างที่บอกว่าถ้อยความนั้นคมคายโดนใจ เราเลยรู้สึกชอบเอามาก ๆ แต่สำหรับเพื่อนแพง ในเรื่องสั้นของท่านนั้นแตกต่างจากในบทละครเยอะอยู่ แม่เพื่อนในเรื่องสั้นไม่ได้เลวร้ายขนาดทอดทิ้งคนรักไปหลงใหลผู้ชายเมืองกรุง และถึงขั้นปล่อยให้อีแพงตกบันไดแท้งลูก อ้ายลอเองก็เป็นเพียงผู้ชายที่มีอารมณ์หวั่นไหวตามประสา อย่างที่มันอ้างว่ามันก็ไม่ใช่พระอิฐพระปูน แม้ใจจะรักแม่เพื่อน แต่เมื่อสังเกตพบความเป็นสาวของอีแพง และรู้จากปากแม่เพื่อนว่าอีแพงมารักตัว อ้ายลอก็เผลอตัวเผลอใจไปรักอีแพงเข้าอีกคน จนด้วยน้ำใจอันดีแสนซื่อของนังแพงที่หยิบกล่องบุหรี่มาให้อ้ายลอที่ตัวแสนจะรักเทอดทูน เอาใจใส่อยู่ทุกเมื่อเชื่อวัน และจังหวะที่ขอเรียกว่าฟ้าเป็นใจเป็นเหตุให้ต้องติดอยู่บนห้างเฝ้าควายด้วยกันสองต่อสอง อ้ายลอและอีแพงก็ลอบได้เสียกันจนแพงมันท้อง แต่ก็ต้องมาตายตอนคลอด ส่วนลูกก็ตายตามไปในเวลาไม่นาน ตัวเจ้าลอเมื่อกลับจากพาควายไปเลี้ยงตามดอน เมื่อรู้ว่าแพงตายเพราะคลอดลูกที่เกิดกับมัน บวกกับแม่เพื่อนตัดพ้อต่อว่าทวงคำสาบานที่จะยึดมั่นในรักเพียงแม่เพื่อนของเจ้าลอ มันก็สารภาพออกมาโดยไม่ได้กล่าวโทษพาดพิงให้อีแพงเสียหาย และสุดท้ายก็ตัดสินใจฆ่าตัวตายเพื่อชดใช้ให้คำสาบาน และความรักของอีแพง

          เพื่อน ในเรื่องสั้นเป็นเพียงผู้หญิงธรรมดาที่มีจริตจะก้าน มีอารมณ์หึงหวงคนรัก จนนำความในใจของน้องสาวมาบอกกับชายคนรักเพื่อบีบให้อ้ายลอมันยืนยันให้มั่นเหมาะว่าจะเลือกใคร หากเพื่อนจะผิดก็คงผิดที่ปล่อยให้ความหึงความหวงมาบังตาบังใจ จนเผลอมีโทสะกับน้อง และเอาความรักของอีแพงมาเผยจนอ้ายลอมันหวั่นไหว ก็อีแพงมันก็ดีกับอ้ายลอปานนั้น ความเอาใจใส่ที่มีสม่ำเสมอเห็น ๆ กันอยู่ อ้ายลอมันจะไม่หวั่นไหวอย่างไรก็แปลกล่ะ "บางคราวฉันก็คิดเหมือนกันว่า นังแพงมันน่ารัก และสมควรที่ฉันจะรักมันให้มาก ๆ อยู่เหมือนกัน แต่ที่ฉันไม่รักแพงออกไปให้โจ่งแจ้ง ก็เพราะฉันยังรักแม่เพื่อนมากกว่าเท่านั้นเอง" (หน้า 167) ดูดู๋วาจาอ้ายลอ ความรักต่อแม่เพื่อนอาจจะเกิดเพราะวัยไล่เลี่ยกัน และเพราะการคาดหวังจากตัวพ่อพิศ ผู้เป็นพ่อของเพื่อนแพง ลุงของเจ้าลอ และบรรดาชาวบ้านสร้างที่ว่าเจ้าลอกะแม่เพื่อนนี่สมกันที่สุดแล้ว เป็นรักแบบ puppy love ส่วนรักกับอีแพงนั้นคงเป็นรักจากความซาบซึ้งใจในความดี และเอาใจใส่ของแพง

          ตัวอ้ายลอ ถ้าจะผิด ก็คงผิดที่ไม่หักห้ามใจให้ดี ไปชิงความสาวของอีแพงมาอย่างผิดประเพณี และจากไปแบบไม่ทำเรื่องราวให้มันชัดเจนเสียก่อน เมื่อกลับมาก็สายไปเสียแล้วเมื่ออีแพงต้องมาตายเพราะคลอดลูกที่เกิดกับมัน ตัวอีแพงก็ผิดฐานเดียวกับอ้ายลอ ที่รักมันจนยอมมอบกายถวายตัวให้โดยไม่คำนึงถึงความสาวของตัวที่ควรหวงแหน และคิดถึงน้ำใจของพี่สาวตัว "เมื่อถูกถาม นังแพงร้องไห้ มันว่าฉันไม่ได้รักพี่ลอเพราะพี่ลอไม่มีเจ้าของ ฉันไม่ใช่รักพี่เพราะเหตุอะไร ๆ ทั้งนั้น ฉันรักพี่เพราะว่าฉันเกิดมาสำหรับรักพี่ ถ้าเพื่อนเขาเป็นคนดี แม้ว่าฉันตกไปเป็นน้อย ใช้ให้ฉันไถนาอย่างควาย ฉันก็ไม่ปริปาก" (หน้า 167) เพราะมันรักมันให้อ้ายลอเสียหมดทั้งใจทั้งชีวิตแบบนี้ จึงไม่เหลือที่ให้มันชั่งใจใด ๆ นั่นเอง

          แต่ สำหรับความรักแล้ว บางทีมันก็ยากที่จะไปตัดสินเรื่องผิดเรื่องถูก อย่างที่อีแพงมันว่า มันไม่เคยบังคับกะเกณฑ์ให้อ้ายลอมารักมัน เพราะงั้นใครจะไปบังคับมันไม่ให้รักอ้ายลอนั้นไม่ได้ เรื่องของหัวจิตหัวใจมันยากที่จะไปกะเกณฑ์กันจริง ๆ นั่นแหละ ส่วนเรื่องถูกผิดก็คงต้องดูที่การกระทำ และบรรทัดฐานของแต่ละคนซึ่งมันคงไม่เท่ากัน เรื่องรักของใครก็ของคนนั้น กรรมของใครก็ของมัน ทางที่ดีอย่าได้เข้าไปตัดสินในเรื่องของใจแทนใครจะดีที่สุด

"ฉันอยากขีดฆ่า 'ฉันรักธนู'

ที่เขียนไว้อย่างบ้าบิ่นเมื่อคืนนี้เสียเหลือเกิน

แต่มาคิดอีกทีหนึ่งเล่า ในสมุดฉันย่อมขีดฆ่าได้

แต่ในหัวใจนั้นจะเอาอะไรมาขีด"

- ยาขอบ, "ชื่นจิตต์", หน้า 253

          ตัวละครของยาขอบก็ประมาณนี้ ยึดถือเรื่องรักในใจเป็นสำคัญ เรื่องศีลธรรมบางทีก็ยินยอมละเพียงให้ได้รัก ได้อยู่กับคนที่รัก และมีเหตุผลอธิบายดิบดีจนเกือบ ๆ จะคล้อยตาม "ย้อนมาพูดถึงนรกและสวรรค์กันใหม่ เราจะตกนรกกันสักเล็กน้อยในฐานที่หย่อนความเคารพต่อหลักธรรมของโลก แต่เราคงจะเห็นสวรรค์กับเขาบ้าง อาจได้ขึ้นสวรรค์นานที่สุดในฐานที่เรามีความชอบความรักกันบริสุทธิ์ผุดผ่องด้วยน้ำใจจริง" (รอยโครอยเกวียน, หน้า 112) ในทุก ๆ เรื่องยาขอบจะแสดงให้เห็นว่าความรักนั้นบริสุทธิ์และดี ไม่ว่าจะเกิดในลักษณะไหน และไม่เคยกล่าวโทษให้ผู้หญิงเสียหาย รู้สึกจะมีอยู่เพียงเรื่องเดียวที่ตัวละครผู้ชายกล่าวบริภาษคนรัก แต่ก็เป็นเพราะความเข้าใจผิดว่าหญิงคนรักทรยศตัว

          อย่างในเรื่อง "เมียน้อย" นี่ก็สนุก เป็นประเด็นเรื่องผัว เมีย และเมียน้อย พัลลภเชิญผาณิตมาคุยด้วยเพื่อเสนองานใหม่ที่ดีกว่าและรายได้ดีให้ ผาณิตด้วยความน้อยใจว่าตัวโดนเสือกไสกลายเป็นกดดันให้พัลลภสารภาพรักออกมา คืนนั้นทั้งคู่ได้เสียกันโดยผาณิตนั้นโอนอ่อนไปแบบเบลอ ๆ ด้วยกำลังร้องไห้อย่างหนัก ความคิดสับสนไปหมด รู้ตัวอีกทีก็ตกอยู่ในฐานะเมียน้อยเสียแล้ว เมื่ออัมพวันภรรยาของพัลลภที่สนิทสนมกันดีกับผาณิตแวะมากินกลางวันกับผัวที่ที่ทำงาน บทสนทนาก็พาไปเรื่องเมียน้อย โดยที่อัมพวันนั้นไม่ได้รู้เรื่องราวระหว่างพัลลภและผาณิตเลย เธอกล่าวว่าเมียน้อยนั้นคือตัวเสนียดน่ารังเกียจ ฝ่ายพัลลภก็ออกปากปกป้องเมียน้อยว่ามิได้เลวร้ายอย่างที่อัมพวันว่ากล่าว และว่าเขาจะเขียนหนังสือเพื่อให้เธอได้อ่านและเข้าใจอีกมุมของเมียน้อยที่ก็ถือเป็นคนที่น่าเห็นใจ และเป็นความรักที่บริสุทธิ์ไม่ผิดจากที่อัมพวันรักเขา สาว ๆ อ่านแล้วอาจจะนึกรังเกียจตาพัลลภ พ่อเจ้าประคุณช่างคิดเห็นแก่ตัวได้มีเหตุมีผลเสียเหลือเกิน สิ่งที่น่าสนใจคือวาทะที่ถกกันในเรื่องเมียน้อยระหว่างมื้ออาหารเนี่ยแหละ (แต่หากเป็นเรื่องจริง คงสนุกไม่ออกนะ)

          แต่ก็ใช่ว่าจะมีแต่เรื่องอกหักรักคุด รักสามเศร้าเราสามคน เรื่องรักซึ้ง ๆ ของคู่ที่อดทนฝ่าอุปสรรคจนสมใจก็มี หรือแม้แต่บทสอนใจ สอนหญิงก็มีแทรกให้เห็นอยู่เนือง ๆ อย่างเช่น "มุมมืด" ที่สุดท้ายท่านเจ้าคุณฯ ผู้สุดจะหวงลูกสาวและกีดกันมิให้รักกับคนต่ำศักดิ์กว่าอย่างลูกชายของอดีตผู้มีคุณ ซึ่งสุดท้ายก็แพ้ต่อน้ำใจอันดีซื่อสัตย์ของนายกระทิงที่ปรารถนาดีต่อลูกสาวของท่าน แต่จะด้วยเหตุการณ์อย่างไรขอให้ไปอ่านกันในเรื่องแล้วกัน หรืออย่างคำสอนของผู้เฒ่าใน "คนที่ไม่รู้จักแก่" ที่ให้โอวาทแก่เด็กสาวในปกครองนั้นก็ดี อ่านแล้วชอบใจนัก "ผู้หญิงจะรักสิ่งที่เหมือนหมาก็ได้ แต่ผู้หญิงจะต้องแต่งงานกับสิ่งที่เป็นราชสีห์" (หน้า 342) แล้วยังเปรียบผู้หญิงกับต้นไม้ได้อย่างน่าชม น่าฟังนั่นอีก "ผู้หญิงคล้ายต้นไม้แท้ ๆ งามที่พุ่ม สวยที่ช่อ สดที่ใบ แต่การจะไว้ศักดิ์ให้ปรากฏเผ่าพันธุ์ของตัวถาวรนั้น ต้องลำต้น ถ้าเกิดหนอนขึ้นตรงกลางต้นเมื่อใด เมื่อนั้นไม่ช้าหรอก ที่งาม ที่สวย ที่สด ก็จะหมดไป และอาจถึงพับลงดินในที่สุด ความรักที่เกิดอย่างวู่วามด้วยความคะนองเป็นหนอน มันจะทำลายความสวยสดสง่างามให้กลับฉิบหาย" (หน้า 341) ดีงามไหมเล่า

          หากสนใจอยากจะอ่าน ลองแวะไปยืมอ่านที่ TK Park ก็ได้ หากหาที่อื่นไม่ได้ เป็นอีกหนึ่งวรรณกรรมที่ควรอ่านนะ นอกจากรวมเรื่องสั้นเล่มนี้แล้ว ผลงานดัง ๆ อีกเรื่องที่น่าจะรู้จักกันดีก็ "ผู้ชนะสิบทิศ" นี่ว่าจะหามาอ่านด้วย แค่ได้อ่านภาษาของท่านยาขอบนี่ก็คุ้มแล้วแหละ

"มนุษย์มีหัวใจและความรู้สึกเป็นสัตว์ทุกคน

เว้นแต่บางคนซ่อนความเป็นสัตว์ไว้มิดชิด

ด้วยการถือกติกาของมนุษย์คือศีลธรรมเท่านั้นเอง"

- ยาขอบ, "หล่อนชั่วเพราะชาย", หน้า 217