"แผลลึก หัวใจสลาย (Never Let Me Go)" - อย่างน้อยเก็บฉันไว้ในความทรงจำ

"...เรารักกันมาตลอดชีวิต

แต่ในท้ายที่สุด

เรากลับไม่สามารถอยู่ด้วยกันไปตลอดกาลได้"

- Kazuo Ishiguro, แผลลึก หัวใจสลาย (Never Let Me Go)

"แผลลึก หัวใจสลาย (Never Let Me Go)"

ผู้เขียน: Kazuo Ishiguro

ผู้แปล: นารีรัตน์ ชุนหชา

สนพ. เอิร์นเนส, พิมพ์ครั้งที่ 1, กันยายน 2554

           เล่มนี้น่าจะซื้อมาจากงานหนังสือเมื่อหลายปีก่อน เก็บไว้นานละ เพิ่งจะหยิบมาอ่านจบไป ชอบนะ เดินเรื่องเหมือนจะเรียบง่าย แต่ขณะที่กำลังเริ่มจะรู้สึกเบื่อ ก็ถูกกระชากกลับมาลุ้นกับเรื่องราวเพราะปมที่ผู้เขียนผูกขึ้น และเหนือความคาดหมายตรงที่มีความเป็น sci-fi อยู่ในเรื่องด้วยเนี่ยล่ะ

          แคธี เอช. หนึ่งในคนที่โตมาจากสถาบันเฮลแชม สถาบันลึกลับที่เป็นแหล่งพักพิงของเด็กๆ กลุ่มหนึ่ง ซึ่งรอวันที่จะถูกเรียกให้ไปเป็น "ผู้บริจาค" เด็กๆ ในเฮลแชม อยู่ในความดูแลของครูผู้ปกครอง พวกเขาได้เรียนหนังสือ เรียนศิลปะ เล่นกีฬา แคธีจะเล่าให้เราฟังถึงช่วงชีวิตช่วงนั้นของเธอกับเพื่อนๆ ความทรงจำที่เต็มไปด้วยความรัก ความผูกพัน ความโกรธเคือง มิตรภาพและน้ำตา

          ผู้เขียนไม่ได้ให้รายละเอียดสำคัญกับเราตั้งแต่เริ่ม แต่ใช้วิธีค่อยๆ เผยทีละนิดๆ ให้เราได้เดา ได้ลุ้น และเมื่อความจริงค่อยๆ เผยออกมา เราก็ติดเข้าไปในบ่วงชะตากรรมของเด็กๆ ในเฮลแชมโดยไม่รู้ตัว ลึกซึ้ง สะเทือนใจ และสวยงาม สามคำนี้เรายกให้นิยายเรื่องนี้ของ Kazuo Ishiguro 

          ลักษณะเด่นอีกอย่างของเรื่องที่เราชอบคือการใช้ keyword กับปมของเรื่อง อย่าง "ผู้ดูแล", "ผู้บริจาค", และ "คนที่น่าจะใช่" รวมทั้งการที่แคธีและเพื่อนๆ หลีกเลี่ยงการพูดถึงเรื่องต่างๆ แบบตรงๆ เพราะมันเป็นกฎที่รู้กันโดยไม่ต้องเอ่ย อ่านแล้วจะรู้สึกสะกิดใจทุกครั้งที่ตัวละครเอ่ยคำเหล่านี้ ผู้ดูแล ดูแลอะไรล่ะ บริจาค? แล้วไม่ช้าคนอ่านก็จะเดาได้ว่าพวกเขากำลังพูดถึงเรื่องอะไร มันก็สนุกตรงนี้แหละ ค่อยๆ อ่าน ค่อยๆ รู้ ค่อยๆ เฉลย

          เมื่ออายุครบ 16 ปี นักเรียนเฮลแชมปีสุดท้ายจะถูกส่งแยกย้ายไปยังที่ต่างๆ กัน แคธี รูธ และทอมมี โชคดีที่ถูกส่งไปอยู่ที่เดียวกัน "กระท่อม" เรื่องราวที่เกิดในช่วงนี้ตลอดจนหลังจากนั้นจะเริ่มดราม่า และบีบหัวใจคนอ่าน การต้องปรับตัวในสถานที่ใหม่ โลกใหม่ การจากไปของคนรอบตัว ความหวั่นกลัวในอนาคต จะสั่นคลอนมิตรภาพของพวกเขา และหัวใจเรา

"ฉันต้องการจะบอกว่าเราทุกคนต่างต้องพยายามดิ้นรน

เพื่อปรับตัวให้เข้ากับชีวิตใหม่ และฉันคิดว่า

เราต่างก็เคยทำในสิ่งที่ทำให้เราเสียใจในเวลาต่อมา"

- Kazuo Ishiguro, แผลลึก หัวใจสลาย (Never Let Me Go)

          ฉากที่แคธีเปิดเพลง อย่าจากฉันไป เธอนำหมอนมาทำเป็นเด็กทารกแล้วเต้นรำไปกับเพลง เพราะจินตนาการจากเนื้อเพลงท่อนหนึ่งถึงแม่กับลูก แล้วมาดามมาเห็น ถ้าคุณได้อ่านหนังสือเรื่องนี้แล้วรู้เหตุผลต่างๆ พอมาถึงฉากนี้เชื่อว่าอย่างน้อยๆ ก็น่าจะมีจี๊ดๆ ในอกกันบ้างล่ะ อีกฉากที่เราอินเป็นพิเศษก็ตอนที่แคธีกับรูธมีปัญหากัน เพราะว่าเราเองก็มีปัญหากับเพื่อนพอดี ยิ่งตอนที่แคธีแยกตัวออกมา แล้วรูธไม่สนใจนี่ถึงกับจุก จะต่างกันก็แค่ในความเป็นจริงเราไม่มีใครอยู่เป็นเพื่อนเหมือนที่ทอมมีอยู่กับแคธี

           เอาล่ะ ตอนนี้ขอบ่นนิดหนึ่งนะ ในฉบับที่อ่านนี่เจอจุดพิมพ์ผิดหลายจุดอยู่เหมือนกัน แต่ตอนแรกคิดว่าเล็กๆ น้อยๆ ขี้เกียจจด เสียดายอยู่เหมือนกัน ที่อึ้งสุดแล้วจดมาคือ "นะค่ะ" หน้า 260 ย่อหน้าท้ายๆ คือไม่คิดว่าจะเจอ นะค่ะ ในงานพิมพ์อ่ะ (_ _")

เพลง 'Never Let Me Go' ที่แต่งขึ้นใช้ในภาพยนตร์

ตัวนักร้อง และเพลงที่กล่าวถึงในนิยายไม่ได้มีตัวตนจริง

          นิยายเรื่องนี้เคยถูกนำมาสร้างเป็นภาพยนตร์เมื่อปี 2010 โดยใช้ชื่อเดียวกัน Never Let Me Go น่าเสียดายที่ไม่เคยได้ดู ดูจากตัวอย่างแล้วก็น่าดูเหมือนกันนะ

          คนเรามักจะกลัวในสิ่งที่เราไม่เข้าใจและไม่เห็นกลไกของมันชัดๆ เมื่อความกลัวเกิดขึ้นเราก็จะกำหนดกฎเกณฑ์บางอย่างเพื่อปกป้องตัวเองจากสิ่งนั้น และควบคุมมันให้อยู่ในที่ทางที่เรามั่นใจว่าจะไม่เป็นภัยต่อตัวเรา บางครั้งวิถีของมันก็ดูจะโหดร้ายเกินไป ความหมายของ "ชีวิต" เราวัดจากอะไร เส้นแบ่งของความผิดถูกเราใช้อะไรวัด ตัวเราเองทั้งนั้นใช่หรือเปล่า?

           สัจธรรมอย่างหนึ่งในชีวิตที่เคยได้ยิน หรือได้อ่านในงานเขียนอยู่บ่อยๆ คือคนเราพบเจอกัน สุดท้ายก็เพื่อจากกันในที่สุด อยู่ที่ว่าจะจากกันในรูปแบบไหนแค่นั้นเอง สิ่งที่ยังพอเชื่อมโยงและยึดเหนี่ยวมิตรภาพนั้นไว้คงจะเป็นความทรงจำเมื่อครั้งเคยอยู่ด้วยกัน ทั้งความทรงจำดีๆ และร้ายล้วนมีความหมายเมื่อมองย้อนกลับไป การไม่อยากให้ใครสักคนจากไป อาจไม่ได้หมายถึงแค่ตัว หากแต่รวมถึงความทรงจำระหว่างกัน